Ung thư bàng quang khiến nước tiểu của bệnh nhân chuyển màu nâu, kèm theo một số triệu chứng như đau vùng xương chậu, sụt cân, phù nề chân.
Bàng quang là cơ quan nằm ở bụng dưới, chứa nước tiểu do thận bài tiết ra và đào thải nó ra ngoài thông qua đường niệu đạo. Theo Mayo Clinic , ung thư bàng quang là bệnh phổ biến, khởi phát từ các tế bào của bộ phận.
Tỷ lệ mắc ung thư bàng quang đứng thứ 4 ở nam giới (sau ung thư tuyến t.iền liệt, phổi, đại trực tràng) và thứ 7 với nữ giới. Nam giới có tỷ lệ mắc bệnh cao hơn phụ nữ gấp 3 lần.
Hầu hết bệnh ung thư bàng quang được chẩn đoán ở giai đoạn đầu. Tuy nhiên, đây là bệnh dễ tái phát sau khi chữa khỏi. Vì thế, bệnh nhân phải xét nghiệm, theo dõi thường xuyên trong nhiều năm.
Dấu hiệu
Tại Việt Nam, theo thông tin từ Bệnh viện Trung ương Quân đội 108, mỗi năm, khoảng 2.000 trường hợp mắc ung thư bàng quang mới được phát hiện.
Triệu chứng điển hình nhất của ung thư bàng quang là có m.áu trong nước tiểu. Điều này khiến nước tiểu chuyển sang màu nâu hoặc đỏ, kèm m.áu cục và được gọi là tiểu ra m.áu. Bệnh nhân còn gặp thêm một số dấu hiệu khác ít phổ biến hơn như đi tiểu nhiều lần, tiểu không kiểm soát, cảm giác nóng rát khi tiểu tiện.
Nếu ung thư bàng quang giai đoạn cuối và bắt đầu lan rộng, bệnh nhân sẽ bị đau vùng xương chậu, sụt cân bất thường, nổi hạch 2 bên bẹn và phù nề chân.
Nước tiểu màu nâu, đỏ hoặc có cục m.áu đông là triệu chứng thường gặp của nhiều bệnh lý về bàng quang, tiết niệu. Ảnh: Freepik.
Tuy nhiên, không phải bất kỳ ai có nước tiểu màu nâu cũng đều mắc ung thư bàng quang. Nó có thể xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác như n.hiễm t.rùng đường tiết niệu, viêm bàng quang, n.hiễm t.rùng thận, sỏi thận, viêm niệu đạo, phì đại tuyến t.iền liệt.
Mọi tế bào trong bàng quang đều có thể phát triển thành ác tính, gây ung thư. Dựa trên nơi tế bào ung thư khởi phát, bệnh được chia thành:
Ung thư biểu mô : Xảy ra ở các tế bào lót bên trong bàng quang. Các tế bào biểu mô giãn nở khi bàng quang đầy và co lại khi nó rỗng. Đây cũng là loại ung thư bàng quang phổ biến nhất tại Mỹ.
Ung thư biểu mô tế bào vảy: Loại ung thư này có liên quan tình trạng bàng quang bị kích thích mạn tính do n.hiễm t.rùng hoặc sử dụng ống thông tiểu trong thời gian dài. Ung thư bàng quang tế bào vảy rất hiếm khi xảy ra tại Mỹ và phổ biến hơn ở những nơi thường xuyên có các ca nhiễm ký sinh trùng như sán. Đây cũng là nguyên nhân phổ biến gây loại ung thư này.
Ung thư biểu mô tuyến: Ung thư biểu mô tuyến khởi phát trong các tế bào của tuyến tiết chất nhờn của bàng quang. Đây là loại rất hiếm khi được ghi nhận.
Ngoài tiểu ra m.áu, bệnh nhân bị ung thư bàng quang còn có thể đau vùng xương chậu, phù nề chân… Ảnh: Freepik.
Cách phòng ngừa
Những bệnh nhân bị ung thư bàng quang thường phải sống chung với cảm giác mệt mỏi, trầm cảm vì tình trạng đau buốt, khó chịu. Nếu phải cắt bỏ bàng quang, bệnh nhân có thể được chỉ định tái tạo hoặc dùng ống thông bên ngoài.
Ung thư bàng quang còn có thể gây rối l.oạn c.ương d.ương (với nam giới) và thu hẹp vùng kín (ở phụ nữ). Điều này ảnh hưởng không nhỏ tới đời sống hôn nhân của bệnh nhân.
Khoảng 77% bệnh nhân sống thêm hơn 5 năm sau khi phẫu thuật, xạ hoặc hóa trị bàng quang. Khoảng 70% bệnh nhân sống trên 10 năm và 65% người trên 15 năm. Tuy nhiên, tỷ lệ sống sót phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm loại bệnh và giai đoạn tiến triển của tế bào ung thư.
Theo tổ chức Ung thư Mỹ, những nhóm người sau đây có nguy cơ mắc ung thư bàng quang cao hơn: Thường xuyên hút t.huốc l.á; có người thân từng bị bệnh; tiếp xúc nhiều với cao su, da thuộc, vật liệu in, dệt, sơn, kim loại, chất hóa học từ dầu mỏ; uống nước có hàm lượng cao asen; có t.iền sử bị n.hiễm t.rùng bàng quang; sử dụng ống thông tiểu trong thời gian dài.
Hiện nay, y học chưa tìm ra cách cụ thể để ngăn ngừa ung thư bàng quang. Do đó, chúng ta chỉ có thể giảm thiểu nguy cơ bị bệnh bằng cách xây dựng lối sống lành mạnh. Tài liệu của Mayo Clinic khuyên chúng ta không nên hút thuốc. Người hút t.huốc l.á có nguy cơ bị ung thư bàng quang cao gấp 4 lần bình thường.
Nếu đang tiếp xúc, làm việc trong môi trường hóa chất, bạn cần kiểm tra sức khỏe thường xuyên để phát hiện bệnh kịp thời. Bệnh càng được phát hiện ở giai đoạn sớm, tỷ lệ chữa khỏi càng cao.
Để giảm bớt áp lực và ảnh hưởng lên bàng quang, tiết niệu, bạn nên ăn nhiều rau, củ, quả, trái cây. Chế độ ăn uống nhiều rau xanh, trái cây sẽ giúp bổ sung chất chống oxy hóa, giảm nguy cơ bị ung thư.
Nguy cơ mắc ung thư của chúng ta càng tăng khi bạn già đi. Do đó, bạn cũng nên kiểm tra sức khỏe định kỳ 6 tháng một lần.
5 bệnh ung thư phổ biến nhất ở nam giới, phòng tránh như thế nào
Ung thư là một trong những nguyên nhân gây t.ử v.ong hàng đầu ở Hoa Kỳ và được dự đoán là kẻ hại c.hết người số một trong 16 năm tới. Nam giới có nhiều khả năng c.hết vì ung thư hơn phụ nữ.
Những tiến bộ khoa học như thuốc kháng sinh, vắc xin và hóa trị đã làm giảm số người c.hết vì ung thư. Ung thư tuyến t.iền liệt là bệnh ung thư hàng đầu đối với nam giới, nhưng cũng có những bệnh ung thư khác mà nam giới cũng nên tự bảo vệ mình.
Ung thư tuyến t.iền liệt
Tại Mỹ, ung thư tuyến t.iền liệt là nguy cơ ung thư số một đối với nam giới, và là kẻ hại c.hết người số hai (sau ung thư phổi). Theo Hiệp hội Ung thư Hoa Kỳ, cứ 7 người thì có một người được chẩn đoán mắc bệnh ung thư tuyến t.iền liệt trong suốt cuộc đời của mình.
Ung thư tuyến t.iền liệt bắt đầu khi các tế bào trong tuyến t.iền liệt bắt đầu phát triển không kiểm soát được. Mặc dù không thể kiểm soát được một số yếu tố nguy cơ ung thư như chủng tộc, t.iền sử gia đình và t.uổi tác, nhưng việc ăn uống lành mạnh, duy trì cân nặng hợp lý và không hút thuốc có thể hữu ích.
Ung thư phổi
Ung thư phổi là loại ung thư phổ biến thứ hai ở cả nam và nữ (không bao gồm ung thư da). Khoảng một trong số 14 nam giới sẽ phát triển ung thư phổi trong cuộc đời của mình, và điều này bao gồm cả những người hút thuốc và không hút thuốc. Đối với những người hút thuốc nguy cơ cao hơn nhiều; nguy cơ với những người không hút thuốc là ít hơn.
Ung thư phổi được đặc trưng bởi sự phát triển không kiểm soát của các tế bào bất thường ở một hoặc cả hai phổi. Cách tốt nhất để ngăn ngừa ung thư phổi là không hút thuốc và tránh hít phải khói thuốc.
Ung thư đại trực tràng
Ung thư đại trực tràng là bệnh ung thư phổ biến thứ ba được chẩn đoán ở nam giới. Nhìn chung, nguy cơ phát triển ung thư đại trực tràng trong suốt cuộc đời là khoảng 1/11 đối với nam giới.
Tầm soát ung thư, tập thể dục thường xuyên, không hút thuốc và không uống nhiều hơn hai đồ uống có cồn mỗi ngày sẽ giúp giảm nguy cơ mắc bệnh.
Ung thư bàng quang
Ung thư bàng quang là loại ung thư phổ biến thứ tư ở nam giới và chiếm khoảng 5% tổng số các bệnh ung thư mới ở Mỹ. Thông thường, ung thư bàng quang ở người lớn t.uổi với khoảng 9/10 người mắc bệnh ung thư này trên 55 t.uổi. Độ t.uổi trung bình tại thời điểm chẩn đoán là 73. Nhìn chung, khả năng nam giới mắc bệnh ung thư này trong suốt cuộc đời là khoảng 1 trong 26.
Các tế bào ung thư có thể lây lan qua lớp niêm mạc vào thành cơ của bàng quang, trong khi ung thư bàng quang xâm lấn có thể lây lan đến các hạch bạch huyết, các cơ quan khác trong khung chậu (gây ra các vấn đề với chức năng thận và ruột) hoặc các cơ quan khác trong cơ thể, chẳng hạn như gan và phổi.
Ung thư da
Nguy cơ mắc ung thư da tăng lên khi mọi người già đi, với độ t.uổi trung bình của mọi người khi được chẩn đoán là 63, nhưng không hiếm gặp ngay cả những người dưới 30 t.uổi. Đây là một trong những bệnh ung thư phổ biến nhất ở thanh niên, đặc biệt là phụ nữ trẻ. Theo Tổ chức Ung thư Da, nam giới, trong độ t.uổi từ 15 đến 39 có nguy cơ c.hết vì ung thư hắc tố cao hơn 55% so với phụ nữ ở cùng độ t.uổi.
Ung thư da phát sinh từ da, và là do sự phát triển của các tế bào bất thường có khả năng xâm lấn hoặc lây lan sang các bộ phận khác của cơ thể. Tránh tiếp xúc lâu với ánh nắng mặt trời và bị cháy nắng, và bảo vệ da bằng kem chống nắng là những cách tốt nhất để tránh nguy cơ này. Điều này rất được khuyến khích cho những người đàn ông có nước da sáng và có nhiều tàn nhang.
Hiểu biết về các bệnh ung thư phổ biến nhất ở nam giới và biết các cách để giảm nguy cơ sẽ giúp ngăn ngừa t.ử v.ong do ung thư.