Ung thư tuyến t.iền liệt rất phổ biến ở nam giới, nhưng thường phát triển chậm. Ở giai đoạn đầu, dấu hiệu của bệnh thường mơ hồ, không rõ ràng vì thế nhiều người bệnh vào viện thì đã di căn.
PGS.TS Đỗ Trường Thành, Trưởng Khoa Phẫu thuật Tiết niệu, Bệnh viện Việt Đức cho biết gần đây, Bệnh viện tiếp nhận nhiều bệnh nhân mắc các bệnh về tuyến t.iền liệt. Đáng chú ý, trong có nhiều trường hợp đến khám khi bệnh ung thư tuyến t.iền liệt đã di căn, có những bệnh nhân mới ngoài 50 t.uổi.
Lý do là vì ở giai đoạn đầu, triệu chứng của bệnh thường mơ hồ, không rõ ràng hoặc có biểu hiện tương tự phì đại lành tính.
Theo PGS Thành, các bệnh lý về tuyến t.iền liệt không ảnh hưởng nhiều đến chức năng sống nhưng sẽ ảnh hưởng đến chức năng t.ình d.ục của nam giới. Bệnh nhân có thể gặp các triệu chứng như đái nhiều lần, đái vội, đái són.., nặng hơn có thể gặp bí đái hoàn toàn, đái ra m.áu…
Theo PGS Thành, ở giai đoạn đầu các triệu chứng của ung thư tuyến t.iền liệt thường rất mơ hồ, không rõ ràng (Ảnh: BVCC).
“Những dấu hiệu trên cũng có thể cảnh báo ung thư. Vì thế khi xuất hiện các triệu chứng bất thường, người bệnh nên đi khám sớm. Nếu không phải khối u ác tính, bệnh nhân cũng được điều trị các bệnh liên quan t.iền liệt tuyến”, PGS Thành nói.
Ở nam giới, ung thư t.iền liệt tuyến đứng thứ hai sau ung thư phổi và chiếm 15% tổng số các ung thư nam giới. Nguy cơ ung thư tuyến t.iền liệt trong suốt cuộc đời ở 15-20% những người nam giới, với nguy cơ t.ử v.ong xảy ra trong cả đời chỉ là 3%. Việc sàng lọc phát hiện sớm ung thư có ý nghĩa vô cùng quan trọng.
Để sàng lọc sớm bệnh t.iền liệt tuyến, ngoài biện pháp thăm khám trực tràng, bệnh nhân sẽ được bác sĩ chỉ định phương pháp định lượng kháng nguyên (PSA). Đây là xét nghiệm quan trọng giúp tầm soát, phát hiện sớm ung thư t.iền liệt tuyến.
Với trường hợp có yếu tố gia đình, nên sàng lọc sớm hơn (dưới 40 t.uổi) để phát hiện bệnh. Tuy vậy, xét nghiệm PSA định kỳ chỉ nên thực hiện 2 năm một lần, trừ trường hợp đặc biệt.
Triệu chứng của ung thư tuyến t.iền liệt
Giai đoạn đầu của ung thư tuyến t.iền liệt, triệu chứng thường không rõ ràng hoặc có biểu hiện tương tự u phì đại lành tính.
– Các triệu chứng kích thích: Đái nhiều lần, đái vội, đái són.
– Các triệu chứng chèn ép: Đái khó, phải rặn, đái rớt nước tiểu sau cùng, đái không hết.
– Nặng hơn có thể gặp bí đái hoàn toàn hay không hoàn toàn, nhiễm khuẩn tiết niệu, đái m.áu.
Một trường hợp mắc ung thư tuyến được phẫu thuật ngày 22/11 tại Bệnh viện Việt Đức (Ảnh: BVCC).
Giai đoạn muộn, bệnh có các biểu hiện của di căn ung thư:
– Rối loạn tiểu tiện do u xâm lấn vùng cổ bàng quang và xâm lấn lỗ niệu quản.
– Di căn xương gây đau nhức xương. Nếu di căn cột sống có thể gây chèn ép tủy, gây liệt chi, rối loạn cơ tròn.
– Di căn hạch chậu, gây phù chân.
– X.uất t.inh ra m.áu nếu di căn túi tinh.
Phòng bệnh và theo dõi sau điều trị
– Theo dõi triệu chứng lâm sàng: các dấu hiệu cơ năng như trên.
– Theo dõi xét nghiệm PSA định kỳ.
– Chụp PET/CT nếu có điều kiện.
– Thực hiện lối sống lành mạnh, tích cực vận động.
3 triệu chứng sớm cảnh báo ung thư t.iền liệt tuyến
Giai đoạn đầu của ung thư tuyến t.iền liệt, triệu chứng thường không rõ ràng hoặc có biểu hiện tương tự u phì đại lành tính.
Ung thư t.iền liệt tuyến là bệnh lý ác tính thường gặp ở nam giới cao t.uổi, diễn tiến chậm và liên tục với nhiều mức độ khác nhau nên bệnh có tầm ảnh hưởng đến khoảng t.uổi rộng hơn.
Theo số liệu của Cơ quan Thế giới Nghiên cứu Ung thư IARC, ung thư t.iền liệt tuyến có khoảng 1.112.000 ca mới mỗi năm, chiếm 7,9% tổng số ung thư các loại. Tính riêng về nam giới, ung thư t.iền liệt tuyến đứng thứ hai sau ung thư phổi và chiếm 15% tổng số các ung thư nam giới.
Các bác sĩ Bệnh viện Việt Đức thực hiện một ca phẫu thuật ung thư tuyến t.iền liệt.
Đáng nói, biểu hiện ung thư t.iền liệt tuyến ở giai đoạn sớm rất mơ hồ, thường không rõ ràng, hoặc có biểu hiện tương tự u phì đại lành tính khiến nhiều người chủ quan, trì hoãn đi khám bệnh.
Vì thế, khi xuất hiện 3 dấu hiệu dưới đây, nên đi khám sớm để được chẩn đoán điều trị. Vì nếu chỉ nhìn vào triệu chứng không thể xác định được phì đại tuyến liền liệt, viêm đường tiết niệu hay ung thư t.iền liệt tuyến
1. Các triệu chứng kích thích: Đái nhiều lần, đái vội, đái són.
2. Các triệu chứng chèn ép: Đái khó, phải rặn, đái rớt nước tiểu sau cùng, đái không hết.
3. Nặng hơn có thể gặp bí đái hoàn toàn hay không hoàn toàn, nhiễm khuẩn tiết niệu, đái m.áu.
Khi đến bệnh viện, bác sĩ sẽ thăm khám tuyến t.iền liệt qua trực tràng. Khám trực tràng nghi ngờ là một chỉ định tuyệt đối sinh thiết tuyến t.iền liệt và là một dự báo rất cao của ung thư.
Nhờ sự khám phá kháng nguyên đặc hiệu tuyến t.iền liệt vào những năm 1980, ung thư tuyến t.iền liệt đã được phát hiện sớm và kết hợp với sinh thiết tuyến t.iền liệt qua siêu âm nội trực tràng được chẩn đoán ở giai đoạn khu trú trên 80% trường hợp. Sinh thiết hệ thống tuyến t.iền liệt cũng cho biết phân độ mô học Gleason để đ.ánh giá tiên lượng và theo dõi kết quả điều trị.
Đến nay, các phương pháp điều trị phẫu thuật và xạ trị đều đạt kết quả sống thêm 10 năm tương đương nhau trên 80% trường hợp đối với ung thư giai đoạn khu trú. Phẫu thuật nội soi có robot bổ trợ đang trên đà phát triển và đạt kết quả sau 5 năm tương đương với phẫu thuật kinh điển về điều trị ung thư và phục hồi chức năng s.inh d.ục và tiểu tiện.