Đối với bệnh nhân ung thư, dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc kéo dài cuộc sống và cải thiện chất lượng sống cho người bệnh ung thư.
Có tới 50 – 80% người bệnh ung thư bị sụt cân và khoảng 30% bệnh nhân t.ử v.ong do suy kiệt cơ thể trước khi t.ử v.ong do ung thư. Do đó, bệnh nhân ung thư cần được chăm sóc dinh dưỡng tốt và tích cực để bù đắp sụt cân, duy trì sức khỏe và tiếp nhận các can thiệp điều trị tốt hơn.
Nguyên nhân suy dinh dưỡng nặng ở bệnh nhân ung thư
Đối với bệnh nhân mắc ung thư, tế bào ung thư chuyển hóa nhanh hơn tế bào bình thường, chúng sử dụng năng lượng một cách phung phí làm cho nhu cầu năng lượng cơ thể tăng lên rất nhiều.
Cơ thể bệnh nhân cũng tiết ra 1 số loại hormon làm cho bệnh nhân có cảm giác mệt mỏi, chán ăn, bao gồm cả những món ăn yêu thích trước kia.
Trong quá trình điều trị như: phẫu thuật, hóa trị, xạ trị làm tổn thương đường tiêu hóa gây khó khăn và đau đớn trong khi ăn uống.
Ngoài ra, rất nhiều bệnh nhân cũng như người nhà bệnh nhân đều cho rằng ăn nhiều sẽ khiến tế bào ung thư phát triển hơn, vì vậy, họ có quan niệm khi bị ung thư là không ăn ngọt, không uống sữa, không ăn thịt, nên chuyển sang ăn chay hoặc chỉ ăn gạo lứt muối mè, thậm chí có người nhịn ăn hoàn toàn dẫn đến không cung cấp đủ năng lượng cho cơ thể.
Để đảm bảo dinh dưỡng hợp lý, người bệnh cần phải ăn uống đầy đủ thực phẩm đảm bảo các nhóm chất: đạm – bột đường – béo – vitamin, khoáng chất.
Bổ sung dinh dưỡng thế nào cho đúng?
Rõ ràng nhu cầu về năng lượng của bệnh nhân ung thư tăng cao hơn so với người bình thường, trong khi đó, việc cung cấp năng lượng bị giảm đi, kết quả là bệnh nhân bị suy dinh dưỡng dẫn đến giảm hiệu quả điều trị.
Chính vì vậy, nguyên tắc đầu tiên là phải đảm bảo đủ năng lượng cho bệnh nhân bằng thức ăn mềm, mùi vị dễ chịu, dễ hấp thu, chia ra làm nhiều bữa và phải kiên nhẫn.
Ưu tiên các thức ăn, nước uống bằng con đường tự nhiên, chỉ khi ăn uống thông thường không đáp ứng được nhu cầu của bệnh nhân thì chúng ta mới cần sử dụng các sản phẩm dinh dưỡng điều trị.
Việc cung cấp đủ dinh dưỡng hay không thông qua những biểu hiện bệnh nhân như: ăn hết được khẩu phần ăn, có sụt ký hay teo cơ không?
Chế độ ăn của bệnh nhân ung thư hay bất cứ trường hợp nào khác đều cần phải đảm bảo sự cân bằng và đầy đủ về dinh dưỡng: ngũ cốc để cung cấp năng lượng, thịt cá để cung cấp protein, dầu mỡ để cung cấp chất béo, rau quả để cung cấp vitamin và khoáng chất.
Với chế độ ăn kiêng khem loại bỏ hoàn toàn các sản phẩm có nguồn gốc từ động vật, thậm chí là chỉ ăn 100% gạo lứt, muối mè, trước hết sẽ khiến cơ thể bị thiếu hụt trầm trọng protein (chất đạm). Protein rất cần thiết trong việc xây dựng các cấu trúc trong cơ thể, cần có protein đề xây dựng nên các tế bào mới liên tục thay thế cho các tế bào cũ c.hết đi theo chu kỳ bình thường của tế bào.
Bên cạnh đó, protein còn tham gia các chức năng miễn dịch, các loại hormon. Do đó, khi thiếu đi protein thì cơ thể trở nên rất mệt mỏi và không thể vận hành một cách bình thường được nữa. Với chế độ ăn khắc khổ này thì không chỉ tế bào ung thư c.hết mà tế bào lành cũng c.hết dẫn đến bệnh nhân suy kiệt, thiếu năng lượng và nguy cơ t.ử v.ong cao.
Có rất nhiều cách để can thiệp dinh dưỡng cho bệnh nhân ung thư. Bổ sung các loại sữa chuyên biệt, giàu năng lượng cũng giúp cải thiện được dinh dưỡng cho bệnh nhân ung thư.
Các loại sữa này có đặc điểm: Năng lượng cao – 1 chai sữa nhỏ có thể bằng 1 đĩa cơm, 1 tô bún, chứa chất dinh dưỡng tương đối đầy đủ, chứa omega-3 chống hiện tượng suy mòn trong ung thư. Tuy nhiên, việc lựa chọn sản phẩm này nên được tư vấn bởi bác sĩ hoặc các chuyên gia dinh dưỡng.
Lời khuyên của thầy thuốc
Chế độ ăn của bệnh nhân ung thư hay bất cứ trường hợp nào khác đều cần phải đảm bảo sự cân bằng và đầy đủ về dinh dưỡng, người bệnh không nên kiêng khem cầu kỳ, loại bỏ hết những thực phẩm giàu dinh dưỡng để áp dụng chế độ ăn thực dưỡng, uống ngũ cốc… để t.iêu d.iệt tế bào ung thư.
ó là quan điểm sai lầm, dinh dưỡng hợp lý là yếu tố hết sức quan trọng góp phần vào thành công của điều trị. Tùy từng người, từng bệnh ung thư lại có những yếu tố khác nhau, do đó, người bệnh ung thư nên gặp bác sĩ điều trị để được tư vấn, trao đổi và thiết lập một chế độ dinh dưỡng phù hợp cho riêng mình.
Tại sao chế độ dinh dưỡng của bạn nên có chất béo lành mạnh?
Cơ thể chúng ta cần chất béo để khỏe mạnh. Nhưng loại chất béo nào nên đưa vào chế độ ăn uống và điều quan trọng là bạn phải biết nên ăn bao nhiêu chất béo để có được sức khỏe tối ưu.
Chúng ta nhận thấy những lời khuyên về thời điểm cần bổ sung hoặc giảm chất béo trong bữa ăn thường thay đổi. Những thông điệp như vậy, kết hợp với các xu hướng ăn kiêng gần đây nhất, có thể gây ra nhầm lẫn. Sau đây là những gì bạn cần biết về chất béo lành mạnh và bổ sung đúng cách.
Tại sao chất béo lại quan trọng?
Chất béo, protein và carbohydrate cung cấp năng lượng được tính bằng calo. Cơ thể cần những calo này để thực hiện các hoạt động hàng ngày. Khi đưa vào cơ thể nhiều hơn mức cần thiết cho các hoạt động, năng lượng còn dư được sử dụng để tổng hợp chất béo và tạo ra kho dự trữ năng lượng quan trọng. Hơn nữa, chất béo hiện diện trong tất cả các màng tế bào và cần thiết cho chức năng tế bào. Điều đó có nghĩa là không phải tất cả các chất béo thực phẩm đều giống nhau và một số chất béo tốt hơn những loại khác. Đó là lý do tại sao cần thay thế chất béo không tốt bằng chất béo lành mạnh để giữ cho hệ thống tim mạch khỏe mạnh. Có thể nói rằng chất béo là một nguồn năng lượng rất quan trọng và là chìa khóa cho mỗi tế bào cơ thể.
Sức mạnh của Omega-3 và 6
Các chất béo lành mạnh phổ biến nhất là Omega-6 và Omega-3. Theo các xu hướng và nghiên cứu hiện tại được thực hiện tại Hoa Kỳ, việc tăng tiêu thụ Omega-3 có lợi cho sức khỏe tim mạch của chúng ta và giảm mỡ m.áu.
Những lợi ích của chất béo lành mạnh cũng có thể được quan sát trong não, mắt, tim, da và bất kỳ hệ thống cơ quan nào khác của cơ thể. Do đó, chế độ ăn giàu hoặc có hàm lượng Omega-3 cao trong cả thực phẩm và các sản phẩm dinh dưỡng bổ sung, đều có lợi cho sức khỏe của chúng ta.
Để tăng tiêu thụ Omega-3, nên ăn nhiều trái cây, rau và hải sản như tôm và cá hồi; hoặc nếu không, dùng thực phẩm bổ sung Omega-3.
Các thực phẩm chứa chất béo lành mạnh.
Vitamin và khoáng chất
Vitamin và khoáng chất có lợi cho sức khỏe và đặc biệt cho sự phát triển của t.rẻ e.m. Tuy nhiên, không phải tất cả chúng ta đều tiêu thụ đủ chúng. Vitamin D là một trong những vitamin quan trọng nhất, vì nó là chìa khóa để có xương chắc khỏe và tăng cường hệ miễn dịch và cơ bắp của chúng ta.
Vitamin D là một loại vitamin tan trong chất béo, có nghĩa là nó được hấp thụ trong lipid và được lưu trữ trong các mô cơ thể để sử dụng. Trong nhiều thế hệ trước đây, tổ tiên chúng ta có được vitamin D từ môi trường và thực phẩm. Ngày nay điều này đã thay đổi đáng kể vì nhiều người không dành nhiều thời gian ngoài trời.
Điều này cũng xảy ra với magiê – một khoáng chất rất quan trọng vì nó liên quan đến hơn 300 phản ứng hóa học khác nhau trong cơ thể con người. Khoáng chất này có mặt trên khắp hành tinh, trong đá và nước đến từ suối hoặc sông. Ngày nay, việc xử lý nước cho ra thành phần khoáng chất khác nhau và trong một số trường hợp sẽ không có đủ lượng magiê. Các loại thực phẩm bổ sung cũng có thể giúp tăng lượng magiê.
5 loại thực phẩm giàu chất béo tốt cho sức khỏe và bổ dưỡng
Quả bơ
Quả bơ có chứa một chất béo không bão hòa đơn gọi là axit oleic, là loại axit béo tương tự như trong dầu ô liu, và có liên quan đến nhiều lợi ích sức khỏe khác nhau. Quả bơ cũng là một nguồn kali tuyệt vời, chứa nhiều hơn 40% kali so với chuối; và một nguồn chất xơ tốt, đã được chứng minh là làm giảm cholesterol LDL (xấu) và triglyceride, đồng thời tăng cholesterol HDL (tốt).
Sôcôla đen
Sôcôla đen chất lượng, với ít nhất 70% ca cao có nhiều chất béo, chất xơ và chứa hơn 50% lượng sắt, magiê, đồng và mangan cần cho cơ thể mỗi ngày. Sôcôla đen cũng có chất chống oxy hóa có thể làm giảm huyết áp và bảo vệ cholesterol LDL trong m.áu khỏi bị oxy hóa.
Trứng nguyên quả
Trứng nguyên quả, chứa nhiều cholesterol và chất béo, là một trong những thực phẩm giàu chất dinh dưỡng. Trứng nguyên quả có chứa vitamin và khoáng chất. Chúng chứa hầu hết mọi chất dinh dưỡng chúng ta cần, bao gồm protein, chất dinh dưỡng quan trọng nhất cho việc giảm cân và colin, một chất dinh dưỡng quan trọng cho não.
Trứng là thực phẩm giàu chất dinh dưỡng.
Cá nhiều mỡ
Các loại cá nhiều mỡ như cá hồi, cá thu, cá mòi và cá trích có nhiều axit béo omega-3 tốt cho tim, protein chất lượng cao và các chất dinh dưỡng quan trọng khác.
Quả hạch
Các loại hạt có nhiều chất béo và chất xơ lành mạnh chính là nguồn thực vật cung cấp protein, vitamin E và magiê rất tốt. Các loại hạt tốt cho sức khỏe: hạnh nhân, quả óc chó, hạt macadamia….