Nước tiểu màu nâu, vàng đậm hoặc đỏ là những dấu hiệu cảnh báo cơ thể đang mắc một số bệnh lý nguy hiểm.
Nước tiểu thường có màu vàng nhạt. Tuy nhiên, ở nhiều người, nước tiểu màu vàng đậm, nâu, đỏ, thậm chí chuyển sang xanh. Đây có thể là dấu hiệu cảnh báo những bệnh lý nguy hiểm.
Trong một số trường hợp, nước tiểu có cục m.áu đông, dẫn đến màu nâu hoặc đỏ. Các bác sĩ gọi trường hợp này là tiểu ra m.áu. Nguyên nhân gây nên hiện tượng khá nhiều.
Theo WebMD , nó có thể do n.hiễm t.rùng thận, bàng quang hoặc ung thư. Một số người gặp phải tình trạng này do chấn thương, mắc bệnh lây truyền qua đường t.ình d.ục, nhiễm virus, viêm tuyến t.iền liệt, bàng quang hoặc thận, nhiễm khuẩn liên cầu thận…
Thông thường, nước tiểu có màu vàng nhạt và bị đổi màu do ảnh hưởng của thuốc hoặc các bệnh lý nguy hiểm khác. Ảnh: Freepik.
Ngoài những bệnh lý về thận – tiết niệu, nước tiểu đổi màu còn là triệu chứng của những bệnh lý dưới đây:
Viêm, xơ gan
Nước tiểu màu nâu là dấu hiệu đầu tiên và phổ biến nhất ở những người mắc viêm gan A, B hoặc C. Gan của bệnh nhân không thể đào thải độc tố, làm sạch m.áu. Điều này dẫn đến sự tích tụ chất độc màu vàng trong m.áu là bilirubin. Bilirubin khiến nước tiểu chuyển màu vàng đậm đến nâu.
Bệnh nhân bị viêm gan còn gặp thêm triệu chứng sốt, mệt mỏi, biếng ăn, buồn nôn, đau bụng, đau khớp, vàng da hoặc mắt.
Trong nhiều trường hợp nặng, bệnh nhân bị xơ gan cũng gặp phải tình trạng nước tiểu màu nâu, vàng đậm. Xơ gan biểu hiện bằng các vết sẹo do bệnh nhân mắc viêm gan lâu năm.
Xơ gan giai đoạn đầu có thể không có triệu chứng nhưng nếu bệnh chuyển nặng, bệnh nhân bị khó ngủ, không tập trung, trí nhớ kém, phù nề tay, chân, chướng bụng, da hoặc mắt vàng, yếu cơ.
Hội chứng tiêu cơ vân cấp
Tập thể dục cường độ cao quá mức cũng có thể gây vỡ các tế bào cơ. Tình trạng này còn được gọi là hội chứng tiêu cơ vân cấp.
Các tế bào cơ bị huỷ hoại dẫn đến giải phóng loạt chất kali, acid uric, myoglobin, acid lactic, enzyme (CPK, AST, ALT…) vào m.áu, dẫn đến rối loạn nước điện giải, toan chuyển hóa, sốc, tăng kali m.áu. Ngoài ra myoglobin còn làm tắc ống thận gây suy thận cấp.
Ngoài tập thể dục cường độ cao, các nguyên nhân khác cũng gây tiêu cơ vân cấp. Đó là tổn thương cơ trực tiếp do chấn thương: sập hầm, đổ nhà, tai nạn giao thông…; bỏng rộng đặc biệt do điện giật, sét đ.ánh; thiếu m.áu cục bộ cấp tính: tắc động mạch cấp tính; nhiễm độc cấp; một số bệnh nhiễm khuẩn và virus như uốn ván, viêm đa cơ; tăng thân nhiệt quá cao hay hạ thân nhiệt dưới 35 độ C kéo dài, nhiễm toan ceton…
Hội chứng tiêu cơ vân cấp do chấn thương, bỏng…, có thể gây biến đổi màu của nước tiểu. Ảnh: Freepik.
Thiếu m.áu
Thiếu m.áu hay thiếu m.áu tán huyết là bệnh mà các tế bào hồng cầu bị phá hủy. Chúng tràn vào cơ quan bài tiết, gây nên hiện tượng nước tiểu có màu nâu hoặc sẫm màu. Một số bệnh nhân bị thiếu màu do di truyền. Nhiều trường hợp khác bị thiếu m.áu do lupus ban đỏ, viêm khớp dạng thấp, viêm loét đại tràng.
Bệnh nhân bị thiếu m.áu tán huyết còn gặp phải triệu chứng da nhợt nhạt bất thường, mắt hoặc da vàng, sốt, cơ thể yếu, mệt, chóng mặt, lú lẫn, nhịp tim nhanh, khó khăn khi thực hiện các hoạt động hàng ngày.
Ung thư da
Một số bệnh nhân bị ung thư da gặp phải tình trạng hắc sắc tố rò rỉ vào m.áu và khiến nước tiểu đổi màu. Tuy nhiên, trường hợp này cũng rất hiếm.
Ung thư da còn đặc trưng bởi các triệu chứng như xuất hiện các nốt ruồi, đồi mồi bất thường; đau ngứa da dai dẳng hoặc bị mẩn đó trên cơ thể; c.hảy m.áu, viêm loét da trong thời gian dài, thường xuyên.
Bệnh có thể xuất hiện ở bất kỳ vị trí nào trên cơ thể, tuy nhiên, thường gặp nhất là tại vùng tiếp xúc nhiều với ánh sáng mặt trời như da mặt, đầu, tai, cổ. Ung thư da có thể chữa khỏi nếu phát hiện và điều trị sớm.
Nếu phát hiện muộn ung thư da và không điều trị kịp thời sẽ gây di căn cho các cơ quan khác, nguy hiểm tính mạng
Ngoài những bệnh lý khác, người có nước tiểu vàng đậm, nâu, đỏ còn do bọ ve đốt. Bởi một số bọ ve mang vi khuẩn gây n.hiễm t.rùng nghiêm trọng. Người bị n.hiễm t.rùng do bọ ve còn gặp thêm triệu chứng sốt, giống cúm, đau đầu, cơ, buồn nôn, đau bụng.
Người uống nhiều thuốc kháng sinh, nhuận tràng, chống sốt rét, giãn cơ…, nhưng không nạp đủ nước cũng gây hiện tượng nước tiểu có màu vàng đậm, nâu.
Thậm chí, nước tiểu có thể mang màu xanh khi dùng xanhmethylen (trị nhiễm khuẩn đường tiểu), hay màu hồng khi dùng thuốc danthron (trị táo bón) hoặc diphenylhydantoin (trị động kinh), màu đỏ cam khi dùng thuốc chống đông m.áu anisindion (miradon) hoặc thuốc trị đau cơ khớp chlorzoxazon (paraflex)…
Do đó, bạn không cần lo lắng về vấn đề này. Nếu gặp thêm hiện tượng dị ứng, buồn nôn, khó chịu khác sau khi uống thuốc, bạn cần tới bệnh viện để kiểm tra phòng trường hợp nguy hiểm có thể xảy ra.
4 loại thực phẩm tự nhiên giúp làm loãng m.áu, ngăn ngừa cục m.áu đông gây đột quỵ
Gừng, tỏi, nghệ là những loại gia vị có chứa những chất giúp làm loãng m.áu và ngăn ngừa cục m.áu đông, giúp lưu thông tĩnh mạch và động mạch, làm giảm nguy cơ mắc bệnh đột quỵ.
1. Sự hình thành của cục m.áu đông trong cơ thể
Cục m.áu đông hay còn gọi là huyết khối, là quá trình tập trung m.áu đến các mạch m.áu bị rách và làm ngừng c.hảy m.áu. Khi một người bị c.hảy m.áu, quá trình tạo m.áu đông sẽ khởi động, tương tự như hiện tượng bạn bị đứt tay, sau đó m.áu đông lại.
Quá trình hình thành cục m.áu đông diễn ra như sau: Các tiểu cầu được triệu tập đến vùng tổn thương để tạo ra nút bao quanh vết thương. Tiếp theo, chúng được kết dính với nhau nhờ các sợi fibrin.
Tiếp đến, các tiểu cầu đến trước sẽ tạo ra một chất hóa học để thu hút các tiểu cầu khác, và cuối cùng tạo thành một cục m.áu đông nhằm mục đích ngăn chặn tình trạng c.hảy m.áu.
Việc có các cục m.áu đông hình thành trong cơ thể rất nguy hiểm, tùy vào từng vị trí cục m.áu đông hình thành mà biểu hiện của người bệnh cũng sẽ khác nhau. Chẳng hạn như nếu cục m.áu đông hình thành ở não, người bệnh sẽ thường xuyên cảm thấy đau đầu, hoa mắt, chóng mặt; hay cục m.áu đông hình thành ở dạ dày sẽ gặp tình trạng nôn ra m.áu, đau bụng dữ dội, chán ăn, mệt mỏi.
Bạn cũng không nên bỏ qua những thống kê liên quan tới Nguy cơ đột quỵ dễ xảy ra ở nhóm người này.
Cục m.áu đông là nguyên nhân gây ra các cơn đột quỵ não và suy tim ở một số bệnh nhân, tỷ lệ này tương đối cao ở nhóm người trung niên đến cao t.uổi.
Thông thường, việc ngăn ngừa sự hình thành các cục m.áu đông sẽ phụ thuộc và lối sống, cách ăn uống. Tuy nhiên đối với những người đã có yếu tố nguy cơ, cần sử dụng thuốc hoặc các phương pháp khác theo chỉ định của bác sĩ.
Thông thường, việc ngăn ngừa sự hình thành các cục m.áu đông sẽ phụ thuộc và lối sống, cách ăn uống (Ảnh: Internet)
2. Các thực phẩm tự nhiên giúp ngăn ngừa cục m.áu đông, làm loãng m.áu
Để giúp làm loãng m.áu, ngăn ngừa cục m.áu đông, các chuyên gia đã nghiên cứu và nhận thấy trong tự nhiên có rất nhiều loại thực phẩm có chứa các hoạt chất này. Chúng tập trung ở các loại gia vị trong bữa cơm hàng ngày như gừng, nghệ, tỏi, quế…
Do vậy, ngay cả khi bạn không thuộc diện nguy cơ cao cũng cần chú ý đến việc ngăn ngừa cục m.áu đông hình thành trong cơ thể.
– Gừng
Trong tự nhiên, gừng là một loại thảo dược có nhiều công dụng quý, đặc biệt nổi trội trong việc ngăn ngừa cục m.áu đông và giảm nguy cơ đột quỵ. Gừng còn thúc đẩy tuần hoàn m.áu khỏe mạnh, được sử dụng như một chất làm giảm cholesterol, thuốc chống huyết khối và chống viêm (nghiên cứu vào năm 2002).
Theo Đông Y, gừng có tính ấm nhưng việc ăn gừng đúng cách cũng cần phải lưu ý. Chẳng hạn như việc “Ăn gừng vào buổi tối độc ngang thạch tín”!
– Củ nghệ
Ngoài gừng thì củ nghệ cũng là một loại thảo dược chống viêm tự nhiên, giúp ngăn ngừa cục m.áu đông và làm loãng m.áu. Công dụng này chủ yếu do hàm lượng curcumin có trong nghệ, chúng giúp ngăn ngừa tiểu cầu kết lại với nhau, từ đó làm giảm nguy cơ nhồi m.áu cơ tim và suy tim, đột quỵ.
Củ nghệ cũng là một loại thảo dược chống viêm tự nhiên, giúp ngăn ngừa cục m.áu đông và làm loãng m.áu (Ảnh: Internet)
– Tỏi
Tỏi không chỉ được biết đến với công dụng chống cảm cúm mà nó còn là một loại thực phẩm giúp hạn chế sự hình thành của huyết khối, tốt cho sức khỏe tim mạch. Trong tỏi có chứa các hợp chất lưu huỳnh như adenosine, allicin và parafinic polysulfides có công dụng trong việc làm loãng m.áu.
Tỏi cũng có thể giúp làm giảm lượng cholesterol trong m.áu và chất béo trung tính, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch và suy tim.
Tỏi cũng có thể làm giảm lượng cholesterol trong m.áu và chất béo trung tính, giảm nguy cơ xơ vữa động mạch và suy tim (Ảnh: Internet)
– Quế
Quế có tính cay, nóng, chứa coumarin được biết đến như một chất chống đông mạnh, quế trong đông y còn được sử dụng như một loại thuốc làm giảm huyết áp, chống viêm và giảm nguy cơ đột quỵ.
Ngoài các gia vị kể trên thì Vitamin E cũng có nhiều lợi ích đối với tuần hoàn não, giúp ngăn ngừa cục m.áu đông, giảm sự kết tập tiểu cầu bằng cách cải thiện độ nhạy với prostaglandin E1, một acid béo ức chế tiểu cầu.
3. Kiểm soát nguy cơ hình thành cục m.áu đông
Không phải ai cũng có thể kiểm soát được nguy cơ hình thành cục m.áu đông, cụ thể:
Những nguy cơ có thể kiểm soát được bao gồm
– Người bị tăng huyết áp có thể kiểm soát nguy cơ hình thành cục m.áu đông bằng cách dùng thuốc để hạ huyết áp. Hạ huyết áp có thể làm giảm nguy cơ huyết khối lên đến 6 lần.
– Hút t.huốc l.á: Người hút thuốc có nguy cơ bị đột quỵ, tắc mạch m.áu lên gấp 2 lần. HÚt thuốc làm tăng quá trình xơ cứng động mạch, khiến tim làm việc nhiều hơn và huyết áp đẩy lên cao hơn. Nếu dừng thuốc từ 2-5 năm, nguy cơ đột quỵ sẽ giảm xuống ngang với người chưa bao giờ hút thuốc.
– Cholesterol cao và thừa cân: Mức cholesterol Những nguy cơ không thể kiểm soát
Tuy nhiên, đến một độ t.uổi nào đó bạn sẽ phải đối diện với sự hình thành của huyết khối. Khoa học đã chỉ ra rằng, bước sang t.uổi 55, nguy cơ đột quỵ sẽ tăng gấp đôi.
Về mặt giới tính, nam giới có nguy cơ bị đột quỵ cao hơn một chút so với nữ; bạn cũng sẽ có nguy cơ đột quỵ cao hơn nếu trong gia đình có người từng bị đột quỵ. Đối với bệnh nhân bị tiểu đường, nếu không kiểm soát tốt đường huyết, các cục m.áu đông sẽ hình thành và dẫn đến các biến chứng nguy hiểm khác.
Ngoài ra, người bệnh tim mạch hay rung nhĩ cũng rất khó để lùi xa nguy cơ đột quỵ do tỷ lệ hình thành cục m.áu đông của những nhóm này cao hơn người bình thường gấp nhiều lần.
