Bộ Y tế yêu cầu các tỉnh có cửa khẩu biên giới tăng cường giám sát để phát hiện sớm những trường hợp nghi ngờ viêm gan bí ẩn để có hướng dẫn, quản lý phù hợp.
Ngày 13/5, trong công văn gửi các viện Vệ sinh dịch tễ, Pasteur; Sở Y tế các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương, Bộ Y tế đề nghị các tỉnh có cửa khẩu biên giới tăng cường công tác giám sát nhằm phát hiện sớm trường hợp có triệu chứng nghi ngờ. Trường hợp phát hiện các ca nghi ngờ, Sở Y tế báo cáo ngay cho các Viện Vệ sinh dịch tễ, Pasteur trên địa bàn phụ trách để thống nhất việc lấy mẫu xét nghiệm, xác định tác nhân khi cần thiết.
Các cơ sở y tế trên địa bàn phụ trách khi phát hiện ca viêm gan cấp tính, đặc biệt ở nhóm trẻ dưới 16 t.uổi, phải khám, xác định để phát hiện các trường hợp không rõ nguyên nhân (theo định nghĩa ca bệnh của Tổ chức Y tế Thế giới – WHO).
(Ảnh minh họa: Suckhoedoisong.vn)
Bộ Y tế cho biết, theo thông tin cập nhật từ WHO, tính đến 7/5 trên thế giới ghi nhận hơn 300 trường hợp trẻ bị viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân tại 23 quốc gia thuộc khu vực châu Âu, châu Mỹ, Đông Nam Á, Tây Thái Bình Dương, trong đó 9 trường hợp t.ử v.ong.
Bệnh xảy ra ở trẻ từ 1 tháng t.uổi đến 16 t.uổi. Hầu hết bệnh nhi hồi phục hoàn toàn, tuy nhiên một số trường hợp chuyển nặng, gần 10% các trường hợp phải ghép gan. Theo WHO, ca bệnh có thể ( ca bệnh giám sát) là những trẻ dưới 16 t.uổi có biểu hiện viêm gan cấp tính (không do virus viêm gan A, B, C, D, E) với men gan tăng trên 500 IU/l (SGOT hoặc SGPT) và thời gian xuất hiện triệu chứng bắt đầu từ 1/10/2021 đến nay.
Hiện nguyên nhân chính xác gây ra viêm gan cấp tính ở t.rẻ e.m nêu trên vẫn chưa được xác định, các cuộc điều tra và nghiên cứu về bệnh viêm gan cấp tính không rõ nguyên nhân đang được tiến hành.
Trước đó để chủ động phòng bệnh, Bộ Y tế nhiều lần có công văn gửi các Viện và Sở Y tế các tỉnh, thành phố về việc giám sát bệnh viêm gan bí ẩn ở t.rẻ e.m.
Theo Bộ Y tế, đến nay, Việt Nam vẫn chưa ghi nhận trường hợp trẻ mắc viêm gan cấp chưa rõ nguyên nhân. Tuy nhiên, để chủ động phòng ngừa, Bộ đã tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra giám sát và đề nghị các đơn vị theo dõi chặt chẽ, tổng hợp tình hình, phân tích dịch tễ về bệnh này.
Viêm gan bí ẩn ghi nhận ở 20 quốc gia, Việt Nam chủ động phòng ngừa thế nào?
Việt Nam đưa ra phương án phòng ngừa viêm gan bí ẩn thế nào khi bệnh này xuất hiện ở 20 quốc gia và đã ghi nhận trường hợp t.ử v.ong?
Theo Bộ Y tế, nước ta hiện chưa ghi nhận trường hợp trẻ bị viêm gan cấp tính chưa rõ nguyên nhân. Tuy nhiên, để chủ động phòng ngừa, Bộ đã tăng cường công tác chỉ đạo, kiểm tra giám sát và đề nghị các đơn vị theo dõi chặt chẽ, tổng hợp tình hình, phân tích dịch tễ về bệnh này.
Ngành Y tế yêu cầu các đơn vị y tế phối hợp với địa phương phân tích trường hợp nghi ngờ, đồng thời báo cáo những trường hợp bất thường, đ.ánh giá nguy cơ, đề xuất các biện pháp phòng chống.
Trong công văn gửi Sở Y tế tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương hôm 9/5, Bộ Y tế đề nghị Giám đốc Sở Y tế tập trung chỉ đạo tăng cường lấy mẫu xét nghiệm trường hợp nghi ngờ để xác định căn nguyên. Nếu phát hiện bất thường đơn vị cần báo cáo ngay về Bộ Y tế để theo dõi, chỉ đạo kịp thời. Cục Y tế dự phòng (Bộ Y tế) trước đó cũng ban hành công văn gửi các Viện Vệ sinh dịch tễ và Viện Pasteur yêu cầu tăng cường giám sát căn bệnh này.
Bộ Y tế yêu cầu giám sát chặt bệnh viêm gan bí ẩn ở t.rẻ e.m. (Ảnh minh họa: News-medical)
Cơ sở y tế theo dõi chặt chẽ
Các cơ sở y tế, bệnh viện chuyên khoa đều tăng cường giám sát và theo dõi chặt chẽ bệnh viêm gan bí ẩn.
Tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương, theo Phó giám đốc, ThS.BS Nguyễn Trung Cấp, WHO và các nhà khoa học vẫn nỗ lực xác định virus gây tổn thương gan ở trẻ. Ngay khi thế giới xác định được chủng virus gây bệnh, hệ thống phòng xét nghiệm của bệnh viện sẽ lập tức phối hợp theo dõi diễn biến ở Việt Nam.
“Những ngày qua, bệnh viện tổ chức theo dõi sát trường hợp trẻ nhỏ nhập viện trong tình trạng sốt, nôn, tiêu chảy, đồng thời thăm khám nhằm xác định trẻ tổn thương gan hay không. Thậm chí, các trường hợp được cho về điều trị ngoại trú vẫn được tiếp tục theo dõi các diễn biến khác về tình trạng tổn thương gan để chủ động hơn trong phát hiện và phòng ngừa dịch bệnh”, ông Cấp nói.
Bệnh viện Nhi Trung ương đến nay đã ghi nhận một số trường hợp trẻ bị tổn thương gan. Tuy nhiên, đây là những bệnh nhi mắc Hội chứng viêm đa hệ thống (hội chứng MIS-C) sau mắc COVID-19. Hiện bệnh viện chưa ghi nhận các trường hợp tổn thương gan riêng lẻ hay tổn thương gan liên quan đến Adenovirus. Cũng như các bệnh viện khác, bệnh viện đang theo dõi sát tình hình trẻ nhập viện để có phương án xử trí kịp thời.
Để chủ động phòng bệnh viêm gan cấp ở t.rẻ e.m, Sở Y tế thành phố TP.HCM khuyến cáo các cơ sở y tế, đặc biệt các bệnh viện chuyên khoa Nhi trên địa bàn tăng cường phát hiện trường hợp bị viêm gan cấp. Các bệnh viện hội chẩn với Bệnh viện Bệnh nhiệt đới TP.HCM và đơn vị Nghiên cứu Lâm sàng ĐH Oxford (OUCRU) để thu thập thông tin và bệnh phẩm, xét nghiệm tìm tác nhân gây nhiễm như Adenovirus và các tác nhân khác nếu có.
Phụ huynh Việt nên làm gì?
Theo BS Trương Hữu Khanh, nguyên Trưởng khoa Nhiễm – Thần kinh, Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM, trong trường hợp viêm gan cấp tính do virus Adeno gây nên, để chủ động phòng bệnh, người dân cần chú ý vệ sinh cá nhân thường xuyên như rửa tay, sát khuẩn, đeo khẩu trang, ăn uống vệ sinh…
Nếu phát hiện trẻ viêm gan cấp, gia đình nên đưa con đến bệnh viện và chăm sóc theo khuyến cáo của bác sĩ, không nên quá lo lắng. Trong quá trình theo dõi, thấy trẻ bị vàng da, tiểu sẫm màu… thì báo ngay cho cơ quan y tế để được xét nghiệm sàng lọc sớm.
“Thực tế, bệnh viêm gan cấp tính hay các bệnh về gan khác đều có hướng điều trị giống nhau là giữ cho gan trong tình trạng khỏe mạnh, không tổn thương thêm. Gia đình cần bình tĩnh nghe theo khuyến cáo của bác sĩ. Đặc biệt lưu ý, cha mẹ không nên cho con uống thuốc vô tội vạ. Bé đang bị viêm gan nếu uống thuốc bừa bãi sẽ hỏng gan nhanh chóng, bệnh nặng thêm, gây khó khăn cho điều trị”, BS Khanh nói.
Ảnh minh họa virus Adeno. Đây là virus cảm lạnh được chuyên gia phỏng đoán là một trong những nguyên nhân gây viêm gan. (Ảnh: Suckhoedoisong.vn)
Chuyên gia này cũng khuyến cáo người dân nên chú ý theo dõi tình trạng sức khỏe con em mình, nếu thấy bất kỳ dấu hiệu nào về viêm gan như tiểu sẫm màu, vàng da, nôn ói, tiêu chảy, đau bụng, mệt mỏi nhiều…, cha mẹ cần đưa con tới bệnh viện sớm. Viêm gan phát hiện sớm, điều trị kịp thời, đúng phương pháp thì sẽ phục hồi rất tốt, không gây biến chứng lâu dài.
“Nếu do virus Adeno thì điều trị sớm sẽ sớm hồi phục mà không gây biến chứng lâu dài như viêm gan mãn tính. Ngoài ra, đặc trưng của Adeno là lây lan rất nhanh, nhưng chủ yếu gây bệnh nặng ở những trẻ đề kháng yếu, suy giảm miễn dịch và cơ địa yếu. Phụ huynh không nên quá hoang mang, lo lắng, cần hết sức bình tĩnh, chú ý theo dõi sức khỏe của con và cố gắng cho con ăn uống, ngủ nghỉ đầy đủ, lành mạnh để nâng cao sức đề kháng, chống lại bệnh tật”, BS Khanh nói.
Chung quan điểm, BS Nguyễn Trung Cấp nêu, để chủ động trong phòng ngừa và điều trị viêm gan ở trẻ, cha mẹ cần theo dõi sát sức khỏe của con. Khi trẻ xuất hiện các dấu hiệu cảnh báo, phụ huynh cần sớm đưa con tới bệnh viện để thăm khám, làm các xét nghiệm đ.ánh giá chức năng gan. Dựa vào kết quả xét nghiệm, bác sĩ sẽ chẩn đoán trẻ có bị tổn thương gan hay không và phương hướng điều trị sẽ thế nào.
“Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới Trung ương đang theo dõi sát những trẻ nhập viện trong tình trạng sốt, nôn, tiêu chảy.., để chủ động trong thăm khám và xác định bệnh lý. Ngay khi thế giới xác định được chủng virus gây bệnh, hệ thống xét nghiệm của bệnh viện sẽ nhanh chóng phối hợp để theo dõi tình hình tại Việt Nam”, BS Cấp nói.
