Luộc rau mà mở vung ra thì có mất chất dinh dưỡng hay không là câu hỏi của rất nhiều người.
Theo ThS.BS Nguyễn Văn Tiến – Trung tâm Giáo dục Truyền thông dinh dưỡng, Viện Dinh dưỡng Quốc gia, khi luộc rau, cách chế biến này thường bị mất nhiều chất dinh dưỡng. Nước sẽ hòa tan vitamin (đặc biệt là vitamin B, vitamin C) và một số khoáng chất. Để hạn chế mất chất, bạn nên giới hạn lượng nước, thời gian khi luộc và nhiệt độ khi đun. Nên sử dụng cả nước luộc để ăn hoặc tận dụng để chế biến thành món ăn khác.
Với chế biến thực phẩm, có 3 quy tắc giúp thực phẩm hạn chế bị hao hụt chất dinh dưỡng trong quá trình chế biến: Giảm lượng nước sử dụng trong nấu ăn; giảm thời gian nấu ăn; giảm diện tích bề mặt của thực phẩm đó được tiếp xúc với không khí.
Để hạn chế mất chất, bạn nên giới hạn lượng nước, thời gian khi luộc và nhiệt độ khi đun. (Ảnh minh họa)
Rau là nguồn cung cấp vitamin, khoáng và chất xơ. Về cơ bản, các vitamin bị tác động bởi nhiệt, còn các khoáng chất không bị tác động bởi nhiệt. Đối với nhóm vitamin (gồm vitamin tan trong nước và vitamin tan trong dầu) thì giữa thực phẩm sống và thực phẩm sau chế biến thì có hàm lượng thường không giống nhau, do nhóm vitamin thường bị hao hụt bởi nhiệt, không khí, nước, chất béo. Một số nghiên cứu cho thấy lượng vitamin mất do quá trình nấu nướng: vitamin C mất 50%; vitamin B1 mất 30%; caroten mất 20%.
Các chất khoáng (canxi, phospho, kali, magiê…) trong quá trình nấu có các biến đổi về số lượng do chúng hòa tan vào nước. Vì vậy, khi ăn, nên ăn cả cái lẫn nước mới tốt cho sức khỏe.
Vì vậy, khi luộc rau mà mở vung ra thì có mất chất dinh dưỡng do tiếp súc với không khí, nhưng cũng có tác dụng đào thải một số hóa chất qua hơi nước, đồng thời còn phụ thuộc vào loại rau gì để chế biến cho phù hợp.
Ăn nóng có hại cho sức khỏe không?
Nhiều người có thói quen ăn thức ăn thật nóng, vì cho rằng ăn khi nóng, thực phẩm mới giữ nguyên vẹn các vitamin và khoáng chất, ăn nóng kích thích sự ngon miệng.
Nhưng thói quen đó lợi bất cập hại.
Theo Viện Dinh dưỡng Quốc gia, ăn quá nóng hay quá lạnh cũng đều không tốt và gây tổn hại tới đường ruột cùng các bộ phận trong cơ thể.
Ngày càng có nhiều nghiên cứu chứng minh rằng việc dùng đồ ăn nóng và căn bệnh ung thư vùng miệng, ung thư đường ruột là có liên quan với nhau. Đó chính là bởi vì vách ngăn đường ruột tương đối mỏng, thường chỉ có thể chịu được nhiệt độ thức ăn từ 50 đến 60 độ C. Vượt qua ngưỡng nhiệt độ này thì vách ngăn này sẽ bị tổn thương.
Khi nhiệt độ của thức ăn lên tới khoảng 70 đến 80 độ C, đặc biệt là khi chúng ta uống trà, nhiệt độ này có thể lên tới 90 độ C sẽ gây tổn thương nặng nề cho đường ruột.
Nếu bạn thường xuyên uống canh nóng thì hệ thống tiêu hóa cũng như đường ruột sẽ ngày càng bị tổn thương nặng nề. Thức ăn có nhiệt độ phù hợp chính là không quá nóng hoặc không quá lạnh.
Đồng thời, khi uống nước, chúng ta cũng cần phải chú ý tới nhiệt độ của nước. Độ ấm của nước trong khoảng từ 18 độ C đến 45 độ C là phù hợp. Uống nước quá nóng không chỉ gây ảnh hưởng tới hệ tiêu hóa mà còn ảnh hưởng tới răng.
Mặt khác nếu ăn nóng lâu dài sẽ làm tăng các triệu chứng bệnh có sẵn ở khoang miệng, thực quản, dạ dày….
Ngoài ra, nếu thường xuyên ăn thức ăn quá nóng sẽ làm tổn thương tế bào vị giác trên lưỡi ảnh hưởng đến thần kinh vị giác, suy giảm khả năng vị giác dẫn đến chán ăn… Ăn thức ăn quá nóng còn ảnh hưởng tới chất lượng men răng…
Một nghiên cứu trên Tạp chí Ung thư Quốc tế đã chỉ ra mối liên hệ giữa việc uống trà nóng và ung thư thực quản – và cụ thể nhiệt độ là nguyên nhân đáng lo ngại.
Theo đó, việc nhiều năm ăn, uống đồ nóng là một yếu tố nguy cơ tiềm ẩn đối với ung thư thực quản. Bất kỳ loại thức ăn hoặc chất lỏng nào nóng đều có khả năng gây kích ứng niêm mạc cổ họng và thực quản. Chính nhiệt độ là yếu tố rủi ro lớn nhất.
Khi bạn ăn hoặc uống thứ gì đó quá nóng, nó có thể gây ra tổn thương ở niêm mạc cổ họng hoặc thực quản. Những tổn thương này (đặc biệt nếu nó lặp lại nhiều lần) có thể dẫn đến viêm mãn tính và hình thành các tế bào ung thư.
Theo các nhà khoa học ở Kenya, những người thường xuyên sử dụng thực phẩm và đồ uống nóng hơn 60 độ C có nguy cơ mắc ung thư thực quản cao hơn những người khác. Chấn thương nhiệt từ thức ăn và đồ uống nóng là nguyên nhân có thể gây ra các vết loét ở họng và thực quản, dẫn đến ung thư.
Những người thích uống trà ở khu vực tây Kenya nằm trong số những người thường uống trà nóng nhất thế giới. Đồ uống của họ thường nóng đến 72,1 độ C.
Các nhà nghiên cứu phát hiện ra rằng những người thích uống trà nóng hơn 60 độ C và uống nhiều hơn hai cốc lớn mỗi ngày có nguy cơ mắc ung thư thực quản cao hơn 90%.
Ăn thức ăn quá nóng sẽ không tốt cho hệ tiêu hóa, đặc biệt là thực quản. Bởi đây là cơ quan tiêu hóa rất nhạy cảm đối với những loại thức ăn quá nóng. Khi ăn thức ăn nóng nhiều lần sẽ làm bỏng thực quản, tổn thương niêm mạc, dẫn đến viêm thực quản. Niêm mạc thực quản không thể tiếp tục tự khỏi thì cuối cùng sẽ hình thành các tế bào ung thư.
Vì thế, bạn chỉ nên sử dụng thức ăn và đồ uống ở mức độ nóng vừa phải, như thế các chất dinh dưỡng vẫn đảm bảo mà lại không ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn.
