Sốt xuất huyết nặng có thể g.ây s.ốc, trụy tim mạch, tổn thương đa cơ quan, vậy phụ nữ mang thai mắc bệnh có nguy hiểm cho thai nhi?
Biểu hiện bị sốt xuất huyết khi mang thai
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm nguy hiểm có thể xảy ra với bất kỳ ai: người lớn, trẻ nhỏ, người già, sản phụ… Biểu hiện trên phụ nữ mang thai cũng có các điểm lâm sàng đa dạng, diễn biến nhanh chóng từ nhẹ đến nặng như mọi đối tượng khác.
Đầu tiên là sốt cao đột ngột, có thể kèm theo run rẩy. Người bệnh đau đầu dữ dội, đau mỏi người, nhức hốc mắt, ăn uống kém, buồn nôn, cơ thể sẽ bị mất nước, khát nước, tiểu ít…
Xuất huyết dưới da: Nốt xuất huyết rải rác hoặc chấm xuất huyết thường ở mặt trước hai cẳng chân và mặt trong hai cánh tay, bụng, đùi, mạng sườn hoặc mảng bầm tím.
Nhiều nghiên cứu trên thế giới đã chỉ ra, sản phụ mắc sốt xuất huyết ảnh hưởng rất lớn đến thai nhi vì tăng nguy cơ sinh non, sẩy thai và băng huyết. (Ảnh minh họa)
Xuất huyết ở niêm mạc: C.hảy m.áu mũi, lợi, ra m.áu.
Một số triệu chứng như cô đặc m.áu, tăng nhẹ men gan, giảm nhẹ tiểu cầu cũng xuất hiện ở tình trạng thai kỳ bình thường nên sốt xuất huyết dễ bị bỏ qua với phụ nữ mang thai. Bệnh còn dễ bị nhầm lẫn với hội chứng HELLP (hội chứng thiếu m.áu tán huyết, tăng men gan và giảm tiểu cầu ở thai phụ).
Sốt xuất huyết ảnh hưởng đến mẹ bầu và thai nhi thế nào?
Cơ thể phụ nữ mang thai có đề kháng yếu nên dễ nhiễm bệnh và bệnh dễ nặng. Nhất là khi họ mắc sốt xuất huyết ở thời kỳ đầu và cuối của thai kỳ. Bệnh còn có thể truyền từ mẹ sang thai nhi dù tỷ lệ rất nhỏ.
Nhiều nghiên cứu trên thế giới đã chỉ ra, sản phụ mắc sốt xuất huyết ảnh hưởng rất lớn đến thai nhi vì tăng nguy cơ sinh non, sẩy thai và băng huyết. Đó là những biến chứng thường gặp và đáng ngại nhất. Tuy nhiên, sốt xuất huyết không gây dị tật thai nhi.
Nguy cơ t.iền sản giật, sảy thai thường xảy ra khi mắc sốt xuất huyết ở những tháng đầu thai kỳ. Ở cuối thai kỳ, sản phụ tăng nguy cơ sinh non, thai nhẹ cân. Đặc biệt lo ngại khi chuyển dạ, sốt xuất huyết có thể gây xuất huyết nhiều, băng huyết sau sinh, nguy cơ t.ử v.ong cả mẹ và con.
Do đó, khi bị sốt xuất huyết, thai phụ nên đi khám ở các bệnh viện để được bác sĩ thăm khám, nhập viện khi cần thiết.
Phụ nữ mang thai bị sốt xuất huyết phải làm gì?
Phụ nữ mang thai khi bị sốt xuất huyết cần được chăm sóc và theo dõi sức khỏe chặt chẽ, tránh chuyển nặng nhanh chóng, bất thường. Cụ thể:
– Tăng cường uống nước. Ăn lỏng dễ tiêu, giúp cung cấp đủ chất dinh dưỡng, giảm cảm giác chán ăn.
– Chú ý đến tình trạng sốt vì sốt có thể gây nguy hiểm cho thai nhi. Khi sốt trên 38 độ C cần hạ sốt bằng Paracetamol 10-15mg/kg cân nặng, chườm ấm, uống nhiều nước, mặc quần áo thoáng mát.
– Khi sốt dưới 38 độ C chưa cần dùng thuốc, chỉ cần chườm ấm, uống nhiều nước, mặc thoáng mát.
– Sản phụ gần ngày dự sinh mắc bệnh cần được nhập viện để bác sĩ theo dõi, tránh xảy ra tình huống đáng tiếc với cả mẹ và thai nhi.
– Cần đến các cơ sở y tế uy tín ngay khi có triệu chứng để được chẩn đoán sớm.
– Điều trị bệnh còn phụ thuộc vào tình trạng bệnh của mỗi thai phụ nên không tự ý mua thuốc, sử dụng thuốc trong thời gian mang thai.
– Trẻ sơ sinh có mẹ được chẩn đoán bị mắc sốt xuất huyết cần được theo dõi chặt chẽ để hạn chế nguy cơ lây truyền.
Phòng ngừa sốt xuất huyết ở phụ nữ mang thai
– Nơi làm việc, sinh sống của thai phụ cần được thu dọn, không để có vật chứa đọng nước làm phát sinh lăng quăng.
– Lật úp các xô, lọ, chai cũ không dùng đến; cọ rửa và thay nước lọ hoa, chén nước cúng ít nhất 1 lần/tuần, dọn dẹp mái hiên, nóc nhà, máng xối,…
– Đậy kín lu, hồ, thùng chứa nước khi không dùng đến để tránh muỗi đẻ trứng và phát sinh lăng quăng.
– Đối với những nơi chứa nước không dùng để uống, sinh hoạt có thể thả cá để diệt lăng quăng.
– Sử dụng bình xịt, nhang, kem thoa xua muỗi, mặc áo quần dài tay, ngủ có mắc màn kể cả ban ngày… để tránh muỗi đốt.
Những ca t.ử v.ong vì sốt xuất huyết tử gần đây do nguyên nhân nào?
Số ca nhiễm sốt xuất huyết gần đây đang không ngừng tăng lên, cùng với đó là sự gia tăng số ca bệnh nặng và t.ử v.ong.
Điều đáng chú ý là hầu hết các bệnh nhân t.ử v.ong do sốt xuất huyết đều có chung các nguyên nhân giống nhau.
Theo số liệu thống kê từ Bộ Y tế, tính từ đầu năm 2022 tới nay cả nước ghi nhận 14.704 ca mắc sốt xuất huyết. Trong đó, riêng TP.HCM có 4.500 ca mắc sốt xuất huyết Dengue. Theo dự đoán, con số này sẽ tăng lên nhanh chóng khi mùa mưa tới, chính thức bước vào mùa dịch.
Rất nhiều chuyên gia đã dự đoán rằng, dịch sốt xuất huyết năm nay sẽ diễn biến hết sức phức tạp do mùa mưa tới sớm. Cùng với đó là số ca mắc không ngừng tăng lên, số ca nặng cũng tăng cao kỷ lục. Tại thời điểm hiện tại, ngay cả khi chưa vào mùa dịch số ca mắc sốt xuất huyết đã cán mốc 14.704 ca, trong đó có 109 ca nặng cùng 6 ca t.ử v.ong.
Các bác sĩ đã nhận định, nếu như sốt xuất huyết được phát hiện sớm thì rất dễ điều trị. Tuy nhiên nếu như không được phát hiện và điều trị kịp thời có thể khiến cho bệnh nhân gặp phải những biến chứng nguy hiểm như tổn thương đa cơ quan, gan, thận…Theo thống kê, trẻ từ khoảng 8-13 t.uổi là nhóm trẻ dễ mắc sốt xuất huyết nặng nhất.
Nguyên nhân chính khiến bệnh nhân sốt xuất huyết t.ử v.ong
Hơn 2 năm qua do dịch COVID-19 khiến mọi người quên rằng có rất nhiều bệnh lý khác có thể bùng lên bất cứ lúc nào. Cũng chính vì quá quan tâm tới dịch COVID-19 mà các triệu chứng biểu hiện ra bên ngoài của sốt xuất huyết thường bị hiểu nhầm là COVID-19.
Sốt xuất huyết là bệnh truyền nhiễm phổ biến và có các triệu chứng dễ gây nhầm lẫn với các bệnh lý khác
Bên cạnh đó việc tới các Trung tâm Y tế, bệnh viện thăm khám tại thời điểm này cũng khiến cho nhiều người cảm thấy lo ngại và chọn cách bỏ qua. Một yếu tố khác cũng không thể bỏ qua đó chính là người nhà và bệnh nhân chẩn đoán sai bệnh, có phác đồ điều trị sai cách và tình trạng bệnh ngày càng nặng.
PGS.TS Phạm Văn Quang – Trưởng khoa Hồi sức Tích cực Chống độc Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM chia sẻ: “theo các phân tích, nguyên nhân chính khiến bệnh nhân sốt xuất huyết t.ử v.ong tại khu vực phía nam đó chính là sốc, sốc nặng và sốc kéo dài. Nguyên nhân thứ 2 là xuất huyết, thứ 3 là suy hô hấp, thứ 4 là suy các cơ quan.
Tại sao xảy ra hiện tượng này?
Thứ nhất là do phát hiện trễ (người nhà phát hiện trễ, bệnh nhân đến viện trễ hoặc đơn vị y tế không đến kịp).
Thứ hai là điều trị chưa đúng phác đồ.
Thứ ba đó chính là chuyển viện không an toàn
Cuối cùng là n.hiễm t.rùng bệnh viện.”
Dấu hiệu chẩn đoán sốt xuất huyết sớm nhất
Theo TS.BS Nguyễn Minh Tuấn – Trưởng khoa Sốt xuất huyết Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM chia sẻ, “triệu chứng của sốt xuất huyết rất dễ nhầm lẫn với các bệnh lý khác. Khi trẻ bị sốt xuất huyết sẽ gặp phải những triệu chứng như: sốt cùng với nôn ói, đau đầu, đau hốc mắt, đau cơ hoặc khớp, tay chân lạnh, mạch nhanh, chán ăn, da xung huyết, phát ban.
Trẻ cũng có thể gặp các triệu chứng cảnh báo tình trạng sốt xuất huyết nặng như vật vã, lừ đừ, li bì, đau bụng nhiều và liên tục, đau vùng gan, tiểu ít, xuất huyết (xuất huyết chân răng, mũi, nôn ra m.áu, xuất huyết â.m đ.ạo hoặc tiểu ra m.áu), phân đen, biểu hiện suy hô hấp…”
Hiện nay, có rất nhiều bệnh lý có các biểu hiện khá tương đồng với sốt xuất huyết như nhiễm siêu vi, tay chân miệng, sốc n.hiễm t.rùng, và cũng có thể là hội chứng MIS-C hậu COVID-19. Vậy nên các phụ huynh cần đặc biệt cẩn thận, theo dõi kỹ tình trạng của trẻ. Ngay khi trẻ gặp các biểu hiện sau cần đưa trẻ tới bệnh viện, cơ sở y tế sớm nhất để được giúp đỡ.
Sốt kéo dài trên 3 ngàyNgười bệnh cảm thấy khó chịu hơn dù đã giảm sốt hoặc hết sốtNôn óiĐau bụngTay chân lạnh, ẩmMệt mỏi, bứt rứt
C.hảy m.áu mũi, miệng hoặc xuất huyết âm đạoKhông đi tiểu trên 6 giờLi bì, vật vã
Có trường hợp khó ăn, uống…
Cách bảo vệ bảo thân và gia đình trước sốt xuất huyết
“Để phòng bệnh sốt xuất huyết, chúng ta nên tạo cho mình có thói quen ngay khi thấy trẻ sốt từ 3 ngày trở lên là phải nhớ tới sốt xuất huyết đầu tiên trước khi nghĩ tới những bệnh khác.” PGS.TS Phạm Văn Quang đưa ra lời khuyên.
Để phòng tránh sốt xuất huyết, biện pháp hiệu quả nhất đó chính là diệt muỗi. Cùng với đó là yếu tố t.iền sử dịch tễ xung quanh bệnh nhân. Nếu như người thân xung quanh hoặc hàng xóm mới bị sốt xuất huyết thì cần phải thật cẩn thận, tiến hành vệ sinh nhà cửa, diệt muỗi, lăng quăng…
Sốt xuất huyết là bệnh lý thường gặp nhất trong các bệnh lý truyền nhiễm ở Việt Nam. Vậy nên chúng ta phải luôn luôn trong trạng thái đề phòng đặc biệt là khi mùa mưa, mùa sốt xuất huyết đang đến gần.
