Từ đầu năm đến giữa 4/2022, TP.HCM ghi nhận khoảng 4.500 ca mắc sốt xuất huyết, gia tăng hơn nhiều so với cùng kỳ năm 2020 và 2021.
Chiều 28/4, bà Lê Thiện Quỳnh Như, Phó Chánh Văn phòng Sở Y tế TP.HCM cho biết, tính từ đầu năm đến giữa tháng 4, TP.HCM có khoảng 4.500 ca mắc sốt xuất huyết, trong đó có 109 ca nặng đang điều trị tại các bệnh viện.
“Đây là số liệu báo động vì so sánh với năm 2019, khi sốt xuất huyết bùng phát thành dịch với hơn 20.000 ca mắc thì số ca bệnh nặng cũng chỉ có 38 ca. Số ca mắc của năm 2022 đang gia tăng cao hơn so với cùng kỳ năm 2020 và 2021″, bà Như nói.
Bà Lê Thiện Quỳnh Như, Phó Chánh Văn phòng Sở Y tế TP.HCM. (Ảnh: Thành ủy TP.HCM)
Trước tình hình sốt xuất huyết diễn biến phức tạp, bà Như cho biết, Sở Y tế đã chỉ đạo Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới, Nhi đồng 1, Nhi đồng 2, Nhi đồng Thành phố, Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM triển khai tập huấn ngay cho các cơ sở y tế công và tư trên địa bàn về phòng chống, điều trị sốt xuất huyết; tất cả nhân viên y tế cần nhận diện bệnh sớm, tránh bỏ sót ca nặng, gây chậm trễ trong việc điều trị.
Yêu cầu UBND các quận, huyện và TP Thủ Đức triển khai ngay các biện pháp phòng, chống sốt xuất huyết; tăng cường tuyên truyền đến người dân chủ động phòng, chống cũng như nhận biết được các dấu hiệu sớm của bệnh sốt xuất huyết.
Sở Y tế cũng tham mưu cho UBND TP.HCM chỉ đạo các sở, ngành, UBND các quận, huyện và TP Thủ Đức cùng tham gia ứng phó diễn biến của dịch sốt xuất huyết.
“Thời tiết nắng nóng, kèm theo mưa bất thường là điều kiện thuận lợi phát sinh muỗi và lăng quăng, là tác nhân gây bệnh sốt xuất huyết, mỗi người dân cần hành động ngay để bảo vệ chính mình và người thân”, bà Như khuyến cáo.
Theo Trung tâm Kiểm soát bệnh tật TP.HCM, sốt xuất huyết là bệnh lưu hành hàng năm, giai đoạn cao điểm từ cuối tháng 7 đến hết tháng 1 năm sau là thời điểm thuận lợi để muỗi vằn truyền bệnh sinh sôi. Năm 2022 ghi nhận dịch bệnh đã đến sớm.
Triệu chứng ban đầu của bệnh tương đồng với một số bệnh nhiễm siêu vi khác, đặc biệt ở giai đoạn khởi phát. Trong 3 ngày đầu, rất khó xác định trẻ có phải sốt xuất huyết không.
Trẻ thường trở nặng vào ngày thứ 4 đến thứ 6 của bệnh với biểu hiện trụy tim mạch (tay chân lạnh, mạch nhẹ, khó bắt), ói, c.hảy m.áu mũi, chân răng, tiêu tiểu ra m.áu, đau bụng vùng gan, li bì, mệt mỏi… Khi đó phụ huynh cần đưa trẻ đến bệnh viện ngay lập tức.
Sốt xuất huyết nếu được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời sẽ diễn tiến thuận lợi. 90% trẻ mắc bệnh sẽ tự khỏi sau 7-10 ngày. Trẻ béo phì, có bệnh nền, hoặc đến bệnh viện trễ là nhóm dễ chuyển nặng và nguy kịch.
TP.HCM: Nhiều bệnh nhân bị sốc nặng do sốt xuất huyết
Các bệnh viện trên địa bàn TP.HCM hiện đang điều trị nhiều trường hợp mắc bệnh sốt xuất huyết, trong đó có nhiều ca bị sốc rất nặng, tổn thương đa cơ quan.
Tại Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM, theo thống kê cho biết từ tháng 3/2022 đến nay, trung bình mỗi ngày bệnh viện tiếp nhận khoảng 80 – 100 bệnh mắc sốt xuất huyết, trong số này có 15% trường hợp phải nhập viện điều trị. Tính đến thời điểm hiện tại, Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM đã tiếp nhận 47 ca sốt xuất huyết t.rẻ e.m và 283 ca người lớn.
BSCKII Phan Vĩnh Thọ – Trưởng khoa Cấp cứu Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới cho hay, trong 3 tháng đầu năm 2022, số ca sốt xuất huyết đến khám và nhập viện tăng gấp 1,5 – 2 lần so với cùng kỳ năm 2021.
Đặc biệt, trong hai tuần đầu tháng 4, khoa cấp cứu Bệnh viện Bệnh Nhiệt đới TP.HCM đã điều trị gần 10 ca sốc sốt xuất huyết nặng, tổn thương các cơ quan. Có ca sốc sốt xuất huyết rất nặng khi nhập viện.
Hiện tại các khoa của bệnh viện đang điều trị khoảng 80-100 ca mắc sốt xuất huyết (cả t.rẻ e.m và người lớn), trong đó có những ca mắc bệnh sốt xuất huyết rất nặng.
Một bệnh nhi sốt xuất huyết nặng đang điều trị tại khoa Hồi sức nhiễm COVID-19, Bệnh viện Nhi đồng 2 TP.HCM.
Tương tự, tại Bệnh viện Nhi đồng 1 TP.HCM, PGS.TS Phạm Văn Quang – Trưởng khoa Hồi sức tích cực Chống độc cho biết, trong 3 tháng đầu năm 2022, số ca sốt xuất huyết đến khám và nhập Bệnh viện Nhi đồng 1 tăng 1,5 – 2 lần so với cùng kỳ năm 2021. Hai tuần đầu tháng 4, số ca nhập viện cũng tăng, nhất là các trường hợp sốt xuất huyết Dengue (SXH – D) nặng.
Cũng theo PGS.TS Phạm Văn Quang, năm nay mùa mưa đến sớm, số ca sốt xuất huyết tăng so với cùng kỳ 2021 và chu kỳ 3-4 năm dịch sốt xuất huyết sẽ tăng nên năm nay phải cảnh giác với bệnh sốt xuất huyết khi vào mùa mưa.
Trong nửa đầu tháng 4, khoa Hồi sức tích cực Chống độc, Bệnh viện Nhi đồng 1 đã tiếp nhận hơn 10 ca sốt xuất huyết sốc nặng, tổn thương các cơ quan, thậm chí có ca ngưng thở ngưng tim trước nhập viện. Hiện tại khoa còn 2 bệnh nhi sốc SXH-D nặng, tổn thương đa cơ quan phải thở máy, trong đó có 1 bệnh nhi phải lọc m.áu.
Theo bác sĩ Quang, các trường hợp nặng đa số do nhập viện trễ, có thể do dịch COVID-19 mà người dân quên đi bệnh sốt xuất huyết là bệnh lý nguy hiểm thường gặp. Ngoài ra tâm lý còn sợ dịch COVID-19 nên các phụ huynh ngại đưa trẻ đến khám tại bệnh viện. Vì vậy tất cả trẻ sốt từ 3 ngày trở lên nên được đưa đến khám tại các cơ sở y tế để phát hiện bệnh sốt xuất huyết và điều trị kịp thời.
Theo các bác sĩ, mùa mưa năm nay tại TP.HCM và các tỉnh lân cận đến sớm, do đó dịch sốt xuất huyết có nguy cơ sớm lan rộng.
Chú ý nhóm trẻ dễ trở nặng khi mắc sốt xuất huyết
Tại Bệnh viện Nhi đồng 2, ThS.BS Nguyễn Đình Qui – Phó Khoa Nhiễm cho biết, số trẻ nhập viện điều trị và khám ngoại trú tại khoa đều tăng gấp đôi so với hai tuần trước. Cụ thể, khoa đang điều trị nội trú cho 30-35 ca bệnh, trong đó có 5-7 trẻ phải nằm ở phòng cấp cứu và truyền dịch, 2 ca chuyển nặng đang sử dụng máy lọc m.áu.
“Thông thường để nhận diện trẻ bị sốt xuất huyết là sẽ sốt cao liên tục từ 3 đến 4 ngày. Nếu thấy trẻ sốt từ 3 ngày trở lên, tốt nhất là nên đưa trẻ đi khám tại các cơ sở y tế để làm xét nghiệm m.áu, nhằm có kết quả và kế hoạch điều trị”, bác sĩ Qui cho hay.
Đang theo dõi các bệnh nhi nặng tại khoa Hồi sức nhiễm COVID-19, BSCKII Đỗ Châu Việt, trưởng khoa chia sẻ: “Bên cạnh 90% các ca sốt xuất huyết thường, đơn giản, khoảng một tuần là khỏi thì 10% còn lại là các ca chuyển nặng. Chủ yếu là nhóm trẻ thừa cân béo phì hay mắc các bệnh nền như tim mạch, não, phổi, thận, thậm chí là trường hợp hậu COVID-19”.
Theo các bác sĩ, đối với các trường hợp sốt xuất huyết chưa có chỉ định nhập viện, trẻ sẽ được theo dõi và chăm sóc tại nhà, phụ huynh nên cho trẻ uống nhiều nước, ăn thực phẩm dễ tiêu và dùng các loại thuốc nâng cao thể trạng, tăng cường sức đề kháng.
Lưu ý khi trẻ mắc sốt xuất huyết, phụ huynh chỉ nên hạ sốt cho trẻ bằng thuốc hạ sốt cơ bản như paracetamol, tránh dùng ibuprofen có thể gây xuất huyết tiêu hóa, l.àm t.ình trạng xuất huyết của trẻ nặng hơn. Bên cạnh đó, nên tăng cường sức đề kháng cho trẻ với vitamin C.
Sốt xuất huyết thường kéo dài trong 7 ngày. Tuy nhiên, triệu chứng sốt trong những ngày đầu dễ khiến các phụ huynh nhầm lẫn với các bệnh khác như viêm họng, sốt siêu vi hay mắc COVID-19.
Phụ huynh cần chú ý đặc điểm nhận biết bệnh sốt xuất huyết là sốt cao liên tục 2-7 ngày kèm các dấu xuất huyết như chấm xuất huyết, c.hảy m.áu răng, m.áu mũi, vết bầm, xuất huyết â.m đ.ạo (trẻ gái ở t.uổi dậy thì)…
Bệnh thường trở nặng vào ngày thứ 4 đến thứ 6 của bệnh với biểu hiện trụy tim mạch (tay chân lạnh, mạch nhẹ, khó bắt) và thường ít kèm các triệu chứng hô hấp (ho, sổ mũi) và tiêu chảy.
Ngoài ra, muỗi gây bệnh sốt xuất huyết thường đốt lúc chạng vạng tối, tức tầm 4 giờ chiều trở đi. Để phòng bệnh, bố mẹ phải thường xuyên vệ sinh nhà cửa, ngừa muỗi đốt tại nơi con ngủ…
Bệnh sốt xuất huyết nếu được chẩn đoán sớm và điều trị kịp thời thì hầu hết diễn tiến thuận lợi, ít có trường hợp t.ử v.ong. Vì vậy các phụ huynh cần lưu ý khi trẻ sốt cao liên tục từ 3 ngày trở lên phải đến khám tại các cơ sở y tế để được chẩn đoán và được điều trị kịp thời, tránh để quá muộn sẽ diễn tiến nặng và tổn thương các cơ quan.
